Genelkurmay'dan 18 Mart yorumu

Genelkurmay'dan 18 Mart yorumu

Genelkurmay Başkanlığı, ''18 Mart Deniz Zaferi, Türk askeri için 25 Nisan 1915'te başlayan kara muharebelerinde büyük bir moral kaynağı olmuş, bu ruhla yapılan savaşta İtilaf güçleri tamamen Çanakkale Cephesi'nden atılmıştır'' yorumunu yaptı.

Genelkurmay Başkanlığının internet sitesinde ''Çanakkale Deniz Zaferi'' başlığıyla yayımlanan bilgilendirme notunda, Birinci Dünya Savaşı'ndaki cephelerden birini oluşturan Çanakkale Cephesi'nin, Türk tarihinde ayrı bir öneme sahip olduğu belirtilerek, bu cephenin İtilaf devletleri tarafından ''Batı Cephesi'nde yaşadıkları çıkmazı gidermek, İstanbul'a ulaşmak ve Rusya'ya destek göndermek'' gibi hususlar dikkate alınarak açıldığı ifade edildi.

İtilaf donanmasının amacının, ''Çanakkale (Çimenlik) ve Kilitbahir tabyalarıyla, mayın bölgesini savunan sabit ve seyyar bataryaları susturmak, mayınları tarayarak 800 metre genişliğinde serbest bir geçit açtıktan sonra Marmara'ya girmek'' olduğunun anlatıldığı bilgilendirme notunda, ''Bu amaç doğrultusunda 3 Kasım 1914'te başlattığı bombardımanı 18 Mart 1915'e kadar birkaç kez tekrarladı. Bu bombardımanlarda methal (giriş) bataryaları tamamen susturmakla birlikte istenilen başarı elde edilemedi'' denildi.

İtilaf donanmasının 18 Mart 1915'te başlattığı bombardımanın hem İtilaf devletleri hem de Türk ordusu için dönüm noktası olduğunun belirtildiği bilgilendirme notunda şunlar kaydedildi:

''18 Mart günkü bombardımanda merkez grubundaki bütün tabyalar yoğun ateş altına alındı. Buna rağmen bu tabyalardan açılan ateşler İtilaf donanması üzerinde etkili oldu. Anadolu Hamidiye Tabyası tarafından ateş altına alınan Bouvet gemisi çok kısa sürede battı. Geminin batmasında Nusret Mayın gemisinin 8 Mart 1915'te döktüğü mayınların büyük etkisi görüldü.

Daha sonra Irresistable gemisi isabet alarak akıntıyla önce Karanlık Liman ve sonra Dardanos Bataryası doğrultusunda sürüklendi. Saat 19.30'da battı. Irresistable'ın yanına gelmekte olan Ocean da isabet aldı, akıntıyla Morto Körfezi'ne girdi ve saat 22.30'da battı. Inflexible, Suffren ve Gaulois savaş gemileri de ağır yara aldı.

Bu durum karşısında Birleşik Filo Komutanı, gemilerine Bozcaada'ya çekilme emri verdi.

Yaklaşık yedi saat devam eden şiddetli muharebe sırasında İtilaf devletleri donanması Türk mevzilerine tonlarca mermi yağdırmıştır. Bu kadar yoğun bir ateşe rağmen Türk ordusunun zayiatı 24 şehit, 43 yaralıdır. Dört ağır top harap olmuş, üç top hasara uğramış bir cephanelik infilak etmiştir. İtilaf devletlerine ait donanmada ise, üç muharebe gemisi (Bouvet, Irresistable, Ocean) batmış, iki muharebe gemisi bir muharebe kruvazörü de (Inflexible, Gaulois, Suffren) ağır hasara uğramıştır. İnsan zayiatı çoğu ölü olmak üzere 800 kişiyi bulmuştur.''

Deniz harekatının, Birleşik Filonun savaş gücünün üçte birini yitirdiği ağır bir yenilgiyle son bulduğunun ifade edildiği bilgilendirme notunda, ancak bu yenilginin Çanakkale Cephesi'nin tamamen kapanmasına yol açmadığı, İtilaf devletlerinin kara gücünün de dahil edildiği yeni bir taarruz hazırlığı içine girdiği belirtildi.

Bilgilendirme notunda, ''18 Mart Deniz Zaferi, Türk askeri için 25 Nisan 1915'te başlayan kara muharebelerinde büyük bir moral kaynağı olmuş, bu ruhla yapılan savaşta İtilaf güçleri tamamen Çanakkale Cephesi'nden atılmıştır'' denildi.

(aa)