HELA ÂDABI

HELA ÂDABI
09 NISAN 2010 CUMA


İslâmiyet temizliğe çok kıymet vermiştir. Vücûdumu­za bir pislik bulaşırsa onu yıkamadan namaz sahîh ol­maz. İnsanlar kabirlerinde en önce temizlikten sorulur­lar. Temizlik namazın yarısıdır. Binâenaleyh küçük veya büyük abdesten sonra bunların çıkmış olduğu yerleri tamamen temizlemek gerekir ki, buna "istincâ" denir. Bu temizleme su ile yapılır.


İstincâ'da temizliğe fazla dikkat edip idrar ye benzeri pislik eseri bırakmamaya "istinkâ" denir. İstincâ'dan sonra ayağa kalkmadan temiz bir bez veya benzeri ile veya sol el ile kurulanmalı; temizlik için kullanılan suyun kalıntılarını gidermeye çalışmalıdır.

Erkekler idrar yaptıktan sonra, idrar sızıntısının kesil­mesini beklemeleri gerekir ki, buna "istibrâ" denir. İstibrâ her insanın bünyesine göre değişebilir. Bekleyerek, biraz yürüyerek, ayakları hareket ettirerek veya öksürerek yapılır. İdrarın kesildiğine kâni olunca, istincâ yapılır, su ile yıkanır.

Bir hadîs-i şerîfte "İdrar (sıçramasın) dan çok koru­nunuz; çünkü kabir azabının çoğu ondandır." buyuruldu. Bunun için idrardan son derece sakınmalı ve temizliğe dikkat etmelidir.

Kadınlarda istibrâ yoktur.

Helaya girmenin bazı edebleri vardır: Helaya sol ayak­la girmek ve girerken "Allâhümme innî eûzü bike mine'l-hubusi ve'l-habâis" duasını okumak, sağ ayakla çıkmak ve çıkarken "Elhamdülillâhillezî ezhebe anne'l-ezâ ve âfânî min zâlike" duasını okumak âdabdandır.

Helada kıbleye karşı veyahut kıbleye arka vererek bu­lunmak ve dışarıda ise rüzgâra karşı, oturulacak yerlere, yol üzerine, mescit civarına, mezarlığa, durgun ve akar sulara, ırmak kenarlarına abdest bozmak da mekruhtur. Özür olmadıkça idrarı ayakta yapmak da mekruhtur.

Helada iken konuşmamalı, din veya dünyâ işleri dü­şünmemeli, avret yerine ve pisliklere bakmamalı, tükürmemelidir.