GIYBET NEDİR ?

GIYBET NEDİR ?
29 NİSAN 2010 CUMA

Gıybet, bir kimsenin arkasından hoşlanmayacağı bir şey söylemektir. Peygamber Efendimiz (s.a.v.) buyur­muştur ki: "Bilir misiniz, gıybet nedir?" Allah ve resu­lü daha iyi bilir, dediler. "Kardeşini, hoşlanmıyacağı bir şey ile anmandır." buyurdu. "Ya söylediğim karde­şimde varsa?..' denildi. "Eğer söylediğin onda varsa gıybet etmiş olursun ve eğer söylediğin onda yoksa o vakit ona iftira etmiş olursun." buyurdu.

Bir kimsenin din ve dünya işleri ile alâkalı ayıblarını söylemek böyledir. Lâkin gıybetin vebal olması için aleyhinde konuşulanın tanınması ve söylenen sözün kötüleme yolu ile söylenmiş olması şarttır.

Bir kimse din kardeşinin kusurlarını onun bu kusurla­rından kurtulmasını isteyerek anlatırsa gıybet olmaz. Gıybet, ancak öfke ile ve kötüleyerek anlatmaktır. O halde kötülüğü düzeltmek için veya fetva almak, hüküm sormak için veya şerrinden sakındırmak için yahut topal demek gibi bir kişiyi sıfatı ile tarif için olursa gıybet ol­maz. Günahı aşikare işleyen bir kimsenin yaptıklarını veya gizlediği bir aybını söylemek de gıybet olmaz.

Peygamber Efendimiz (s.a.v.) "Kim haya örtüsünü atarsa (utanmayı bırakırsa) artık onun gıybeti(nde vebal) yoktur." ve "İnsanlardan fısk ve fücur ile tanı­dığını anmaktan korkacak mısınız? Onu ondaki ile anın ki insanlar ondan sakınsın." buyurdular.

Allâhü Teâlâ "Hiçbiriniz kardeşinin ölü olarak etini yemesini sever mi? Elbette sevmez değil mi? De­mek ki o eti yemekten tiksindiniz. Öyle ise yapma­yın ve Allah'tan korkun..." (Hucurât, 12...) buyurdu.

Bu gıybetin hem aklen ve hem de dînen çirkinliğini gös­terir. Gıybet edilen kimse söylenen sözü bilmemek ve o esnada kendini müdâfâ edecek vaziyyette olmamak bakımından bir ölü -hem de kardeş olan bir ölü- gibidir. O vaziyyette onun kötülüğünü söyleyip gıybet ederek haysiyyetine saldırmak, bir ölünün etlerini parçalayıp yemek; bilhassa kurtlu etleri hırs ve iştahla seve seve yemek kabilinden bir canavarlığa benzetiliyor.

Kaynak: Fazilet Takvimi