DÎNİN DİREĞİ NAMAZ

DÎNİN DİREĞİ NAMAZ
10 OCAK 2010 PAZAR

Kur'ân-ı Kerîm'de "Namazı kılarlar veya kıldılar" ifâdelerinden çok, ikâme ederler; "Namazı dosdoğru kılarlar" ifâdesinin kullanılması şâyân-ı dikkattir. Elbette, namazı kılarlar demekten, namazı dosdoğru kılarlar de­mek daha fazla mânâ ifâde eder. İkâme etmek, kaldırıp dikmek veya düzeltip doğrultmak veya ehemmiyet göstererek yerine getirmek mânâsındadır. Yani, en azından doğru dürüst, tâdîl-i erkâna riâyet ederek, huşu ile güzelce kılmak ve hatta kıldırmak mânâlarına gelir.

Öncelikle bu dikmek ve doğrultmak mânâlarını dü­şünelim: Bu bize "Namaz, dînin direğidir." hadîs-i şerîfini hatırlatır. Bu hadîs-i şerîfte din, yüksek bir binaya benzetiliyor; Namaz, o binanın direği olarak gösteriliyor ki îmân da bu binanın temelidir. Bu âyette de namaz cemâatle kaldırılabilecek büyük bir direğe benzetiliyor ve onun güzelce dikilmesi veya doğrultulması suretiyle o yüksek din binasının inşâ edilerek korunmasının lüzu­muna işaret ediliyor. Ayrıca bu binayı meydana getiren esaslar ve onu güzelleştiren unsurların da bulunduğuna işaret ediliyor. Şu halde "Namazı kılarlar" demekle "Na­mazı dosdoğru kılarlar" demek arasındaki fark açıktır.

Hakîkaten din, gayet büyük ve kudsî bir binadır. Bu binayı meydana getiren unsurlar, yâni malzemeleri, şekli, planı ise Allâhü Teâlâ'ya aittir. Bunun Hz. Allah'ın koyduğu esaslara uygun olarak inşâsı, kurulup mey­dana getirilmesi ve içinde saadetle yaşanması da in­sanlara aittir. Bu binanın temeli kalplerin derinliklerinde atılacak ve ağızlardan taşacak, direği ferdî namazlarla hazırlanacak ve düzeltilecek, cemâatle meydana dikile­cek, sonra üzerine diğer kısımları inşâ edilecektir.

Bu bina ve direk benzetmesi bize İslâm'ın içtimaî (sosyal) vaziyetini ve bu vaziyette namazın ehemmiyetli mevkiini anlatıyor. Hakîkaten namazı cemâatle kılmak İslâm'ın içtimaî hayatının direğidir ve namazı cemâatle kılmak ve kıldırmak o direği dikmektir.